Wiosenne porządkowanie grządek, zakładanie warzywnika, siew, sadzenie … To wszystko, sprawia, że łatwo wpaść w wir prac i zapomnieć o podstawowym aspekcie, jakim jest zdrowie roślin. Każdy kto uprawia własne warzywa, latem chce cieszyć się z obfitych zbiorów. Aby tak się stało, konieczne jest już na samym początku zapewnienie roślinom odpowiednich warunków do rozwoju. Dzięki temu będą silne i zdrowe, a przez to mniej podatne na choroby i szkodniki. Jak zatem dbać o zdrowie roślin? I co robić, jeśli zdarzy się, że jednak roślina zachoruje? Z pomocą przychodzi integrowana ochrona roślin.
W praktyce integrowana ochrona roślin składa się z trzech kroków: zapobiegania, obserwacji i interwencji, czyli zabiegu ochrony roślin.
- Zapobieganie to profilaktyczne działania mające na celu ograniczenie występowania organizmów szkodliwych, które rozpoczynają się już na początku planowania uprawy. Efekt ograniczenia, a nawet wyeliminowania szkodników, chorób i chwastów możemy uzyskać m.in. dzięki:
- prawidłowemu płodozmianowi,
- dobraniu odpowiedniej odmiany tolerancyjnej na typowe choroby i szkodniki,
- stworzeniu jak najlepszych warunków do rozwoju rośliny (odpowiednia gleba, temperatura, nasłonecznienie a także nawożenie i nawadnianie),
- tworzeniu korzystnych waruków do rozwoju, rozmnażaia oraz bytowania organizmów pożytecznych.
- Obserwacja roślin pomaga w porę zauważyć problem i ustalić najlepszy moment do rozpoczęcia ochrony. Prawidłowo przeprowadzona obserwacja pozwala na wczesne zaregowanie w momencie, kiedy na roślinie pojawią się pierwsze oznaki choroby czy szkodniki. Dzięki temu łatwiej je zwalczyć.
- Interwencja to zabieg z użyciem środków ochrony roślin, który przeprowadzany jest tylko w razie potrzeby. W walce z organizmami szkodliwymi w pierwszej kolejności sięga się po metody niechemiczne, w tym – po biologiczne środki ochrony roślin. Gdy metody niechemiczne zawiodą, dopiero wtedy stosuje się chemiczne środki ochrony roślin.
Zgodnie z prawem zasady integrowanej ochrony roślin są skierowane do profesjonalnych użytkowników środków ochrony roślin. Jednak nic nie stoi na przeszkodzie, aby korzystali z nich także ci, którzy amatorsko i na własne potrzeby uprawiają rośliny. Istotą tej integrowanej ochrony roślin jest wykorzystywanie wszystkich dostępnych metod walki z organizmami szkodliwymi, a w pierwszej kolejności – metod niechemicznych. Takie działania pozwalają ograniczyć stosowanie chemicznych środków ochrony roślin do minimum.
Wyróżniamy następujące metody ochrony:
- Metody agrotechniczne, np. usuwanie chwastów, przygotowanie odpowiedniego podłoża i nasion, używanie czystych narzędzi.
- Metody mechaniczne i fizyczne, np. pułapki, lepy, zbieranie szkodników, obrywanie chorych liści, czy zrywanie porażonych owoców.
- Metody biologiczne, np. wykorzystywanie drapieżnych roztoczy, stosowanie biologicznych środków ochrony roślin, np. na bazie bakterii i grzybów pożytecznych.
- Metody biotechniczne, np. stosowanie preparatów na bazie naturalnych substancji pochodzenia roślinnego bądź bakteryjnego. Tu można także zaliczyć domowej roboty wyciągi, czy też napary.
- W ostateczności, gdy inne metody okażą się nieskuteczne – metody chemiczne, np. chemiczne środki ochrony roślin na owady (insektycydy) lub na grzyby (fungicydy).
Podczas wykonywania oprysków, niezależnie od tego, czy są to preparaty naturalne, czy syntetycze, występuje ryzyko kontaktu ze stężoną substancją, dlatego ważna jest odpowiednia ochrona. Certyfikowana odzież ochronna (z symbolem CE) dostępna jest w sklepach ze środkami ochrony roślin i artykułami BHP. Przed przystąpieniem do pracy należy sprawdzić wskazówki zawarte w etykiecie produktu. Informacje w nich zawarte różnią się w zależności od środka, dlatego należy je każdorazowo uważnie przeczytać. Dokładna lektura etykiety pozwoli na dobranie nie tylko odpowiedniej dawki środka, ale także stosownej odzieży ochronnej, takiej jak rękawice, maska, gogle i kombinezon. Więcej informacji na temat bezpiecznego korzystania za środków ochrony roślin można znależć w Akademii PSOR.
Dlaczego warto korzystać z integrowanej ochrony roślin?
Stosowanie się do zasad integrowanej ochrony roślin zapewni roślinom odpowiednie warunki wzrostu i rozwoju, jednocześnie ograniczając występowanie szkodników oraz chorób. Takie podejście zapobiega wielu problemom i chorobom w trakcie okresu wegetacji, dzięki temu uzyskuje się zdrowe rośliny, które wydają plony zadowalające pod względem ilościowym i jakościowym. Integrowana ochrona roślin pozwala zaoszczędzić czas i nakłady finansowe. Dzięki regularnym przeglądom roślin można zwalczyć szkodniki i choroby w początkowej fazie, bez konieczności użycia środków ochrony roślin.
O tym, jak wykorzystać integrowaną ochronę roślin w praktyce, pokazuje na przykładzie pomidorów i dyni w naszych poradnikach z serii „Integrowana ochrona roślin na działce”, które można pobrać, klikając na okładki.
