Czy jesteś w stanie wyobrazić sobie łąki, ogrody, działki bez kwitnących roślin? To właśnie one przyczyniają się do tego, że świat wygląda pięknie i jest bardziej kolorowy. Nie byłoby tego, gdyby nie owady zapylające, które są niezastąpionymi „pracownikami” każdego ogrodu i upraw rolniczych. Pszczoły miodne, pszczoły samotnice, bzygi i motyle oraz inne owady pełnią jedną z najważniejszych funkcji w środowisku – zapylają rośliny.
Na świecie żyje około 20-25 tysięcy gatunków pszczół i około 150 tysięcy gatunków zwierząt zdolnych do zapylania roślin. W Polsce żyje około 470 gatunków owadów należących do rodziny pszczołowatych, z czego większość to pszczoły samotnice. Wszystkie mają bardzo ważny udział w zapylaniu roślin, a często są bardziej wydajnymi zapylaczami niż pszczoły miodne.
Obecność zapylaczy w środowisku przynosi szereg korzyści – zarówno w środowisku naturalnym, jak i na terenach rolniczych. Ważna jest nie tylko liczebność owadów, ale także ich różnorodność, ponieważ tzw. usługa zapylania jest bezpośrednio związana różnorodnością biologiczną.
Niestety, przeznaczanie kolejnych terenów naturalnych pod drogi, zabudowę i uprawy sprawia, że owady mają coraz mniej obszarów do bytowania. Także rosnąca temperatura na świecie oznacza szereg negatywnych dla zapylaczy zjawisk. Zaburzenia w cyklach kwitnienia roślin mogą powodować problemy z bazą pokarmową. Długotrwałe susze ograniczają i/lub niszczą bazę pokarmową. Do tego dochodzą nowe i bardziej zjadliwe pasożyty i choroby pszczół.
Dlatego w 2019 roku Polskie Stowarzyszenie Ochrony Roślin zainicjowało akcję Pomagamy pszczołom bez lipy. Hasło to można rozumieć dwojako, ale przede wszystkim pomaganie „bez lipy” oznacza mądre, faktyczne działania, które bezpośrednio przekładają się na dobrostan pszczół i innych zapylaczy.
Każdy z nas w łatwy sposób może zapewnić dostęp owadom do pokarmu wysiewając i sadząc rośliny miododajne. Jak to zrobić?
Wydarzenie na Facebooku
Dołącz do naszego wydarzenia i zaangażuj swoich znajomych, przyjaciół i rodzinę! Skorzystaj z przygotowanych przez nas materiałów.
Na wydarzeniu wspólnie zasiejemy piękne łąki miododajne – każda aktywność w wydarzeniu sprawi, że my zasiejemy w Twoim imieniu kolejne rośliny przyjazne zapylaczom.
Plakat akcji Pomagamy pszczołom bez lipy
Inspiruj innych i zaangażuj w akcję swoich znajomych i sąsiadów! Zaproś ich na wydarzenie lub wydrukuj nasz plakat i wywieś np. na tablicy ogłoszeń.
Materiały dla nauczycieli i rodziców
Zapoznaj dzieci ze światem zapylaczy i naucz je jak ważna jest różnorodność biologiczna. Skorzystaj z gotowych lekcji biologii lub gier dla dzieci!
Wspólnie z nauczycielkami biologii i przyrody przygotowaliśmy materiały do przeprowadzenia lekcji dla uczniów klas I – III oraz IV – VI szkół podstawowych. Lekcje dostarczają merytorycznej wiedzy o różnorodności owadów zapylających, ich roli i znaczeniu dla bioróżnorodności i produkcji żywności oraz pomagają w kształtowaniu właściwych postaw. Każda osoba zainteresowana przeprowadzeniem lekcji może bezpłatnie pobrać komplet materiałów dydaktycznych do przeprowadzenia jednostki lekcyjnej.
Komplet materiałów dydaktycznych dla uczniów klas I – III. Pobierz klikając w poniższą grafikę:
Komplet materiałów dydaktycznych dla uczniów klas IV – VI. Pobierz klikając w poniższą grafikę:
Filmy edukacyjne dla dużych i małych
Razem z ekspertami z Zakładu Pszczelnictwa w Puławach przygotowaliśmy serię filmów animowanych „Z kamerą wśród pszczół”, których główna bohaterka – pszczoła Kaja – oprowadza nas po ulu i pokazuje codzienne życie pszczół.
Materiały dla rolników i pszczelarzy
Jesteś rolnikiem lub pszczelarzem? To zapewne wiesz, że jednym z ważnym elementów działań związanych z zachowaniem bioróżnorodności i dbaniem o owady zapylające jest dobra współpraca pomiędzy rolnikiem a pszczelarzem. Może ona być zainicjowana przez każdą ze stron. A polega zarówno na przestrzeganiu prawa i dobrych praktyk rolniczych i pszczelarskich, jak i na życzliwej, bezpośredniej komunikacji.
Pszczelarz współpracę powinien rozpocząć od sprawdzenia dostępności miejsca dla pasieki w odpowiedniej bliskości do miejsca uprawy i skontaktowania się z właścicielem lub inna osobą uprawnioną do użytkowania terenu. W związku z tym, że pszczelarz odpowiada za szkody wyrządzone przez pszczoły, powinien on zlokalizować pasiekę zgodnie z dobrą praktyką, w sposób nie utrudniający życia mieszkańcom sąsiednich działek, w odpowiedniej odległości od dróg i budynków.
Rolnik przede wszystkim musi pogodzić wykonywanie zabiegów ochrony roślin z bezpieczeństwem owadów zapylających, w tym pszczoły miodnej. Wskazane jest powiadomienie pobliskich pszczelarzy o terminie planowanych oprysków.
O wszystkich dobrych praktykach współpracy rolnika z pszczelarzem można dowiedzieć się także w specjalnym module na platformie edukacyjnej Akademia PSOR.
Zachęcamy do pobrania przygotowanego przez nas Kodeksu dobrej współpracy rolników i pszczelarzy, w którym zamieszczone są miedzy innymi wskazówki jak wykonywać zabiegi ochrony roślin w sposób bezpieczny dla zapylaczy.
Patroni akcji
