Lipiec i sierpień to okres wzmożonych zbiorów owoców, warzyw oraz zbóż. Skupienie na logistyce i sprzedaży sprawia, że łatwo pominąć aspekty bezpośrednio wpływające na jakość plonów i bezpieczeństwo żywności. Zaniedbanie okresów karencji, prewencji oraz optymalnych terminów wykonania zabiegów mogą zaprzepaścić cały trud włożony w produkcję.
Etykieta środka ochrony roślin – podstawowe źródło informacji
Każdy środek ochrony roślin dopuszczony do obrotu posiada etykietę-instrukcję, która zawiera szczegółowe informacje na temat jego prawidłowego stosowania. Znajdują się tam m.in. informacje dotyczące:
- upraw, do jakich jest przeznaczony preparat,
- zalecanych dawek i metod aplikacji,
- długości okresów karencji i prewencji.
Etykieta jest dokumentem prawnym. Rolnik ma obowiązek zapoznania się z jej aktualną wersją, nawet w przypadku preparatów znanych i stosowanych wcześniej. Informacje zawarte na etykiecie mogą ulec zmianie. Aktualne wersje dostępne są na stronach producentów oraz w wyszukiwarce środków ochrony roślin prowadzonej przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Karencja – ochrona konsumenta zaczyna się na polu
Karencja to okres, który musi upłynąć od wykonania zabiegu do momentu zbioru roślin. Jej celem jest zapewnienie, że do obrotu trafią produkty bezpieczne dla zdrowia konsumentów. Okres karencji określany jest indywidualnie dla każdego środka ochrony roślin oraz konkretnej uprawy i może wynosić od kilku do kilkunastu dni.
Nieprzestrzeganie karencji może skutkować:
- wykryciem pozostałości substancji czynnych powyżej dopuszczalnych norm,
- nieprzyjęciem plonu przez odbiorcę,
- utratą certyfikatów jakościowych,
- sankcjami administracyjnymi i np. koniecznością zwrotu płatności z ARiMR,
- utratą zaufania konsumentów.
Prewencja – ochrona ludzi i zwierząt
Okres prewencji to czas po wykonaniu zabiegu, w którym ludzie i zwierzęta nie powinni przebywać w miejscach, gdzie zastosowano środek ochrony roślin. Dotyczy to nie tylko pól, ale również obiektów inwentarskich czy magazynowych.
W przypadku zapylaczy prewencja oznacza również właściwą porę wykonania zabiegu. Oprysk należy wykonywać późnym wieczorem po oblocie zapylaczy, wtedy kiedy wszystkie zapylacze skończą swoją „pracę”. Z myślą o zapylaczach powstał „Kodeks dobrej współpracy rolników i pszczelarzy”, który zawiera praktyczne wskazówki dotyczące codziennej komunikacji rolników i pszczelarzy, informowania o planowanych zabiegach czy lokalizacji pasiek. To działania, które chronią zapylacze, poprawiają jakość plonów i budują zaufanie w lokalnej społeczności. Kodeks można pobrać pod tym linkiem.
Termin zabiegu ma znaczenie
Na skuteczność środka ochrony roślin wpływa termin zabiegu. Przykładowo zbyt późny zabieg może okazać się nieskuteczny i wymagać powtórzenia, co zwiększa koszty, obciążenie środowiska i ryzyko pozostałości środków ochrony roślin w plonie. Zgodnie z zasadami integrowanej ochrony roślin, wybór środka oraz termin jego użycia muszą być uzasadnione i udokumentowane, z uwzględnieniem progów szkodliwości oraz rzeczywistego poziomu zagrożenia. Kluczowe znaczenie dla skuteczności ma faza rozwojowa zarówno rośliny, jak i agrofaga. W planowaniu zabiegu pomocne są prognozy pogody oraz komunikaty PIORiN.
Więcej informacji na temat bezpiecznego i zgodnego z przepisami stosowania środków ochrony roślin znajdziesz na platformie Akademia PSOR.
Oryginalny środek podstawą bezpiecznej uprawy
Stosowanie wyłącznie zarejestrowanych, oryginalnych środków ochrony roślin to jeden z filarów bezpiecznej uprawy. Podrabiane środki bywają łudząco podobne do oryginałów – dlatego preparaty należy kupować tylko u sprawdzonych dystrybutorów. Wskazówki, jak rozpoznać legalny produkt i jak bezpiecznie go kupować, znajdziesz na stronie bezpiecznauprawa.org.
Warto również sprawdzić, czy w magazynie nie znajdują się środki wycofane z obrotu, które nie mogą być już legalnie stosowane. Regularna kontrola zapasów pozwala uniknąć błędów i niepotrzebnych kosztów. Aktualną listę wycofanych środków oraz terminy ich stosowania znajdziesz w tym artykule.
Karencja, prewencja, terminy zabiegów, stosowanie oryginalnych preparatów to filary zrównoważonego rolnictwa i odpowiedzialnej ochrony roślin. Prawidłowe planowanie zabiegów, przestrzeganie zaleceń i współpraca z lokalną społecznością to codzienna praktyka, która chroni zdrowie, wspiera jakość produkcji i buduje zaufanie do nowoczesnego rolnictwa.
