Środki ochrony roślin zanim zostaną dopuszczone do obrotu i stosowania przechodzą szereg badań, zarówno na poziomie substancji czynnej, jak i gotowego produktu. Termin ważności środków ochrony roślin jest określany na podstawie badań ich trwałości. Po jego upływie preparaty tracą właściwości fizyko-chemiczne i skuteczność, a ich stosowanie staje się niezgodne z prawem. Rolnik ma obowiązek przekazać je do wyspecjalizowanej firmy zajmującej się utylizacją odpadów niebezpiecznych. Nie wolno wyrzucać takich środków do odpadów komunalnych, ponieważ mogą stanowić zagrożenie dla ludzi, zwierząt i środowiska. W tym artykule wyjaśniamy krok po kroku, jak bezpiecznie i zgodnie z przepisami postępować z przeterminowanymi preparatami.
Jak należy postępować z przeterminowanymi środkami ochrony roślin?
Postępowanie z przeterminowanymi środkami ochrony roślin regulują dwa akty prawne: Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach oraz Ustawa z dnia 8 marca 2013 r. o środkach ochrony roślin, która jednoznacznie zakazuje stosowania i przechowywania preparatów po upływie terminu ich ważności.
- Skontaktuj się z firmą posiadającą zezwolenie na odbiór odpadów niebezpiecznych.
Wyłącznie uprawnione podmioty mogą zgodnie z prawem odebrać i zutylizować przeterminowane środki ochrony roślin. Usługa ta zwykle jest płatna, ale stanowi jedyny bezpieczny i zgodny z przepisami sposób postępowania. - Zabezpiecz środki ochrony roślin.
Do momentu odbioru produktów przez wyspecjalizowaną firmę, przechowuj przeterminowane preparaty w oryginalnych, szczelnych opakowaniach, w miejscu niedostępnym dla osób postronnych i zwierząt, wyraźnie oddzielając je od środków dopuszczonych do użycia. - Zachowaj dokument potwierdzający odbiór i unieszkodliwienie.
Po przekazaniu preparatów firma wystawia stosowny dokument. Warto go przechowywać, ponieważ może być wymagany podczas kontroli PIORiN lub ARiMR. Jeśli jesteś wpisana/y do rejestru BDO, pamiętaj również o prawidłowym udokumentowaniu przekazania odpadów w systemie (m.in. poprzez Kartę Przekazania Odpadu – KPO).
Regularna kontrola magazynu środków ochrony roślin przed i po sezonie pozwala uniknąć zalegania przeterminowanych preparatów. Posiadanie takich produktów wiąże się z kosztami ich utylizacji, a w razie kontroli może skutkować karami finansowymi. Aby dowiedzieć się, na co zwracać szczególną uwagę podczas prawidłowego przeglądu magazynu, warto zapoznać się z artykułem Wycofane środki ochrony roślin – sprawdź terminy i stan magazynu przed końcem 2025 roku
Preparaty z krótkim terminem ważności w okazyjnej cenie – nie daj się nabrać!
Unikając przeterminowanych preparatów, warto również uważać na pozornie atrakcyjne oferty środków ochrony roślin np. w internecie. Jeśli trafisz na ofertę środków ochrony roślin z krótkim terminem ważności w podejrzanie niskiej cenie, nie kupuj ich, nawet jeśli sprzedawca zapewnia, że to „końcówka serii w okazyjnej cenie” lub „działają tak samo, a są tańsze”. Tego typu oferty często dotyczą podrobionych lub nielegalnych preparatów, których stosowanie grozi stratą plonów, utratą dopłat oraz problemami w razie kontroli.
Jak rozpoznać fałszywe środki? Sprawdź na bezpiecznauprawa.org
Co zrobić z pustymi opakowaniami po środkach ochrony roślin?
Jeśli środki ochrony roślin zostały już wykorzystane zgodnie z przeznaczeniem, w gospodarstwie pozostają puste opakowania. Jak należy z nimi postępować? Tutaj zasady są inne niż w przypadku przeterminowanych preparatów. Wystarczy oddać trzykrotnie wypłukane i czyste opakowania po środkach ochrony roślin w miejscu zakupu lub w dowolnym sklepie oferującym środki ochrony roślin. Zwrot do punktu sprzedaży należącego do Systemu PSOR gwarantuje, że zostaną ode odpowiednio zagospodarowanie. Oddanie opakowań jest bezpłatne i nie wymaga okazania dowodu zakupu. Aktualna lista sklepów znajduje się na stronie systempsor.pl.
Warto pamiętać, że w ramach System PSOR nie przyjmuje się przeterminowanych środków ochrony roślin!
Rolniku, zapamiętaj
- Kupuj tylko tyle środków ochrony roślin, ile faktycznie potrzebujesz w sezonie.
- Przeterminowane preparaty przekaż firmie z odpowiednimi zezwoleniami zajmującej się odpadami niebezpiecznymi.
- Zachowuj dokumenty potwierdzające odbiór i unieszkodliwienie.
- Unikaj „okazyjnych” ofert środków z krótkim terminem ważności – mogą być podrobione lub nielegalne.
- Oddaj puste, trzykrotnie wypłukane opakowania w punktach Systemu PSOR