Rynek preparatów biologicznych rośnie dynamicznie. Jednocześnie coraz łatwiej się pogubić podczas zakupów – źle dobrany produkt może wpłynąć na mniejszą skuteczność działania. W tym tekście przedstawiamy cztery główne kategorie preparatów biologicznych i wyjaśniamy, jak podejść do zakupu w sposób świadomy, zgodny z prawem i z korzyścią dla upraw i portfela.
Rodzaje preparatów biologicznych
Biopreparaty to niejednorodna grupa. Rynek ten stale się rozwija i poszerza o nowe produkty. Jednocześnie sytuacja preparatów biologicznych nie jest do końca uregulowana prawnie, przez co klienci mogą się czasem gubić podczas zakupów – nie brakuje produktów, co do których nie ma na pierwszy rzut oka jasności, czy to biologiczny środek ochrony roślin, biostymulator czy inny rodzaj substancji. Przed zakupem warto więc zweryfikować, z którym rodzajem mamy do czynienia.
Biologiczne środki ochrony roślin
W Polsce nie istnieje prawna definicja biologicznego środka ochrony roślin, jednak obecnie rejestrowane preparaty, których zadaniem jest ochrona upraw przed patogenami lub szkodnikami to produkty oparte na mikroorganizmach (bakterie, grzyby, wirusy). Podlegają pełnej procedurze rejestracji na poziomie krajowym i unijnym tak samo jak chemiczne środki ochrony roślin. Są dopuszczane do obrotu tylko po udokumentowaniu skuteczności i bezpieczeństwa. Każdy taki produkt znaleźć można w Rejestrze Środków Ochrony Roślin prowadzonym przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Biostymulatory
Podobnie jak w przypadku biologicznych środków ochrony roślin, w Polsce nie ma prawnej definicji biostymulatorów. Zgodnie z Rozporządzeniem UE 2019/1009 są to produkty wspomagające procesy fizjologiczne roślin, zwiększające ich odporność na stresy (np. susza, zasolenie) i wspierające wzrost. Dzielą się na biostymulatory mikrobiologiczne (np. szczepy Azotobacter, Rhizobium, grzyby mikoryzowe) oraz niemikrobiologiczne (np. kwasy humusowe, aminokwasy). Warto podkreślić, że ich działanie nie służy zwalczaniu agrofagów, dlatego z pewnością nie mogą być stosowane jako zamiennik środków ochrony roślin.
Bionawozy oraz nawozowe produkty mikrobiologiczne
Choć termin „bionawóz” również nie jest w Polsce uregulowany prawnie, na rynku pojawia się wiele produktów pod tą nazwą. Mianem „bionawozów” określa się produkty na bazie surowców organicznych, które różnią się od pozostałych nawozów tym, że zawierają dodatek wyselekcjonowanych szczepów pożytecznych organizmów.
Bionawozy różnią się od nawozowych produktów mikrobiologicznych między innymi funkcją działania. Choć oba rodzaje produktów zawierają pożyteczne mikroorganizmy, funkcją bionawozu jest dostarczenie roślinom niezbędnych składników pokarmowych, a funkcją nawozowego produktu mikrobiologicznego jest m.in. poprawa efektywności przyswajania składników pokarmowych.
Definicja nawozowych produktów mikrobiologicznych przedstawiona jest w Ustawie z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu i wpisywane są do wykazu prowadzonego przez Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa (IUNG) na podstawie określonej procedury. Lista obecnie liczy 361 produktów.
