Środki ochrony roślin to grupa pestycydów wykorzystywanych w uprawie roślin. Stosowane zgodnie z zaleceniami zawartymi na etykiecie nie mają wpływu na zdrowie i życie pszczół. Działają bowiem wybiórczo, tzn. opracowane są tak, by zniszczyć wybrane szkodniki, nie powodując negatywnych skutków dla owadów pożytecznych. Dopiero niewłaściwe używanie pestycydów może zagrozić zapylaczom. Niemniej w przypadku polskich rolników jest to problem marginalny. Według szacunków Zakładu Pszczelnictwa w Puławach z 2016 r. błędy w ochronie roślin stanowią w Polsce jedynie 0,5–1% przyczyn upadków rodzin pszczelich. Producenci żywności w trosce o własny biznes dbają o pszczoły – to dzięki nim mają wyższe plony. Współpracują z pszczelarzami, którzy stawiają swoje ule w pobliżu pól uprawnych, informują ich o terminach oprysków i wykonują je nocą, po oblocie pszczół.
Pestycydy to leki dla roślin – ich rynek jest ściśle regulowany. Każdy preparat, zanim zostanie dopuszczony do użytku, poddawany jest wieloletniej, wnikliwej analizie pod względem wpływu na środowisko, na zdrowie człowieka i bioróżnorodność. W Polsce środki ochrony roślin stosowane są w większości gospodarstw rolnych – i jednocześnie z każdym rokiem populacja pszczół miodnych w kraju wzrasta o około 3%. Obecnie mamy około 100 mld tych zapylaczy. To mniej więcej tyle, ile ich było przed II wojną światową. Owady te prawie w całej Polsce dysponują wystarczającym pożytkiem do zbioru. Trzeba też wiedzieć, że maksymalna pojemność środowiska rolniczego to 1,8 mln rodzin pszczelich. Dziś mamy ich już 1,5 mln!
Natomiast według Stowarzyszenia non profit COLOSS (zajmującego się zapobieganiem strat w koloniach pszczoły miodnej), w którym działa ponad 360 specjalistów z 60 krajów, realnym zagrożeniem dla pszczół jest głównie brak pożywienia w okresie zimowym oraz inwazja roztoczy Varroa (wiosną zaatakowane przez Varroa rodziny pszczele bez pomocy człowieka giną już jesienią). Ponadto groźne są bakterie i choroby układu pokarmowego pszczół, zjawiska meteorologiczne i stosowanie nieprawidłowych praktyk pszczelarskich. Pszczołom szkodzi też uprawianie na dużym obszarze tylko jednego gatunku roślin, wówczas bowiem owady nie mają dostępu do różnorodnego pożytku. Tymczasem pokarm pszczoły, tak jak i dzikich gatunków zapylaczy, musi stanowić mieszaninę różnych rodzajów pyłków i nektarów. W Unii Europejskiej przepisy dotyczące m.in. integrowanej ochrony roślin wprowadzają obowiązek stosowania tzw. płodozmianu, czyli zmienności upraw. Poza tym zasady „zazielenienia” Wspólnej Polityki Rolnej wprowadzają w większości gospodarstw obowiązek prowadzenia minimum dwóch upraw.
Stan zdrowia rodzin pszczelich w dużej mierze zależy więc od rolników. Jeśli będą prowadzić uprawę zgodnie z wszystkimi wytycznymi, normami i Dobrą Praktyką Rolniczą, pszczoły będą bezpieczne. Konieczna jest m.in. dbałość o zmianowanie upraw oraz właściwa ochrona roślin, a także współpraca z pszczelarzami.
Cennym źródłem informacji o pszczole miodnej jest miniserial „Z kamerą wśród pszczół”, zrealizowany ze wsparciem merytorycznym Zakładu Pszczelnictwa w Puławach:
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.